Polski - Antyk

Bajor

Mitologia – zbiór mitów funkcjonujących w jakiejś kulturze lub zapis tych mitów.
Mit – opowieść sfabularyzowana przekazywana ustnie z pokolenia na pokolenie, dotycząca powstania świata, zjawisk przyrody, bogów, herosów i zwykłych ludzi.
Rodzaje mitów: teogoniczne – mówiące o powstaniu i naturze bogów, kosmogoniczne – opowiadające o powstaniu i początkach świata, antropogeniczne – o powstaniu człowieka, genealogiczne – o historii pokoleń ludzkich.
Funkcja mitów: poznawcza, światopoglądowa, sakralna.
Styl homerycki: porównania homeryckie (to porównanie którego człon określający jest bardzo mocno rozbudowany, zdynamizowany, człon określany jest natomiast krótki, zwięzły), stałe epitety, narrator, dokładne, realistyczne opisy
Dramat antyczny – narodził się około VIII p.n.e., w czasie misteriów dionizyjskich kiedy śpiewano tzw. dytyramby – pieśni pochwalne ku czci Dionizosa. Rozwój dramat przypada na V p.n.e. gdy pieśni uległy przeobrażeniu a spośród grona śpiewaków wyłonił się przewodnik chóry (Koryfeusz). Przyjmuje się ze pierwszego aktora wprowadził Tespis, drugiego Ajschylos a trzeciego Sofokles.
Cechy dramatu antycznego: 1. Zasada trzech jedności (czasu, miejsca i akcji) 2. Istnienie chóru (mógł wprowadzać kolejnych aktorów na scenę a także komentować i oceniać przebieg zdarzeń) 3. Zasada decorum (pisanie tragedii stylem wysokim a komedii średnim lub niskim) 4. Zasada jedności estetyki (wykluczająca przeplatanie scen tragicznych z komicznymi) 5. Brak scen zbiorowych 6. Tytułowanie utworu imieniem głównego bohatera.
Tragedia antyczna – wywodzi się od słów „tragos” i „ode” czyli pojęcie to można tłumaczyć jako „pieśń kozła”.
Budowa: Prolog => Epejsodiony (sceny) => Stasimony (pieśni chóru) => Epilog => Eksodos (pieśń wyjściowa chóru.
Poezja tyrtejska: poezja patriotyczna, nawołująca i zagrzewająca do walki w obronie ojczyzny.
Epigramat – krótki utwór, który najczęściej umieszczony jest na nagrobkach.
Strofa saficka – zbudowana z 4 wersów, trzy pierwsze liczą po 13 zgłosek a ostatni 5
Anakreontyk – utwór charakteryzujący się błahą, pogodną tematyką, lekkim i beztroskim stosunkiem do świata.
Stoicyzm – Zenon z Kition, III p.n.e., zaleca panowanie nad sobą, trzeźwość umysłu w każdej sytuacji. Stoik to człowiek, który spokojnie znosi przeciwności losu, który rządzi się rozumiem a nie uczuciami.
Epikureizm – nurt fil. Mówiący że najważniejsze w życiu jest szczęście. Carpie Diem – żyj chwilą. Przyjemność polega na braku cierpienia. Epikurejczyk ceni sobie przyjemności zgodnie z hasłem żyj chwilą, człowiek mądry, który prowadzi uporządkowany tryb życia.
Hedonizm – „hedone” – rozkosz, uznaje przyjemność i rozkosz za jedyny cel w życiu. Hedonista bez umiaru korzysta z przyjemność.
Cynizm – postawa fil. Zalecająca odrzucanie autorytetów uznanych w danej grupie, wykazująca brak poszanowania dla przyjętych norm. Cynik to człowiek kpiący z przyjętych norm, jawnie lekceważy uznanie wartości.
Sceptycyzm – nie można osiągnąć pełnej wiedzy. Sceptyk jest pesymista i wątpi we wszystko.